แรงงานปริทัศน์ออนไลน์ฉบับที่40 (387 )เป็นฉบับรวมเล่ม ตุลาคม-ธันวาคม 2562 ส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ เมื่อก้าวสู่ปีใหม่ คงต้องย้อนกลับไปดูสิ่งที่เกิดขึ้นตลอด 1 ปีที่ผ่านมา ซึ่งโดยรวมถือว่าเป็นปีที่ไม่สดใสสำหรับประชาชนอีกปีหนึ่งในรอบหลายๆปี
ในด้านภาวะเศรษฐกิจเราได้รับคำเตือนล่วงหน้าว่าความฝืดเคืองในการทำมาหากินเพื่อเลี้ยงชีพของประชาชนโดยทั่วไปจะยังคงดำเนินต่อไปและรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่องกับปีที่ผ่านๆมา ซึ่งก็เป็นจริงดังคำเตือน โดยเฉพาะสำหรับผู้ใช้แรงงาน ในช่วงปลายปีที่ผ่านมา มีการปิดกิจการเลิกจ้างคนงานขนานใหญ่อยู่หลายแห่ง แม้ว่าบางแห่งนายจ้างยังมีความรับผิดชอบในการจ่ายค่าชดเชยตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 แต่ก็ชดเชยกันไม่ได้เลยกับความเดือดร้อนของคนที่ต้องตกงานกระทันหันในขณะที่มีภาระทางเศรษฐกิจที่ต้องแบกรับมากมาย ปัญหาเศรษฐกิจฝืดเคืองเป็นสิ่งที่ประชาชนทั่วไปที่เป็นลูกจ้างรายวัน มนุษย์เงินเดือน และผู้ประกอบการที่ไม่ใช่นายทุนใหญ่รู้สึกได้อย่างชัดเจน สวนทางกับสิ่งที่รัฐบาลนี้พยายามบอกว่าเศรษฐกิจของประเทศยังคงดีอยู่และไม่เลวร้ายอย่างที่ประชาชนรู้สึก
การเลิกจ้างนอกจากจะมาจากภาวะเศรษฐกิจฝืดเคืองแล้ว ในบางอุตสาหกรรมยังเกิดจากการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีและนโยบายการผลิตเพื่อลดปัญหาภาวะโลกร้อน การส่งเสริมนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีที่ทำให้มนุษย์มีความสะดวกสบายขึ้นและการผลิตเพื่อแก้ปํญหาวิกฤตด้านสิ่งแวดล้อมเป็นสิ่งที่ควรสนับสนุนโดยไม่มีใครปฏิเสธ แต่ในขณะเดียวกันวลีที่ถูกพูดถึงอยู่เสมอว่า “การพัฒนาที่ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง” ก็เป็นสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน ตัวอย่างเช่น ในปีที่ผ่านมา มีการรณรงค์ให้เลิกใช้ถุงพลาสติคอย่างจริงจัง แต่ในขณะเดียวกันยังไม่มีการพูดถึงมาตรการรองรับปัญหาคนตกงานในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับการผลิตถุงพลาสติค
ในทางการเมือง การเลือกตั้งที่เกิดขึ้นเมื่อต้นปีที่ผ่านมาจุดประกายความหวังของการเริ่มต้นที่ดีในการกลับสู่ระบอบประชาธิปไตยหลังการรัฐประหารเมื่อกว่า 5 ปีที่แล้ว มีปรากฎการณ์ใหม่ๆ เกิดขึ้น เช่น การที่ผู้นำสหภาพแรงงาน ผู้มีความหลากหลายทางเพศ คนรุ่นใหม่ที่มีอุดมการณ์ได้รับการเลือกตั้งอย่างไม่คาดคิดในจำนวนที่มากพอต่อการก่อให้เกิดกาเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ ต่อการเมืองไทยในระบอบรัฐสภา แต่เมื่อเวลาผ่านไปเพียงไม่กี่เดือนก็พบว่าการเมืองไทยได้กลับไปสู่จุดเดิมที่ตอกย้ำการไม่ยอมรับความเห็นต่างทางการเมือง การบังคับใช้กฎหมายที่ขาดความเสมอภาค การครอบงำทางอุดมการณ์ของชนชั้นนำต่อประชาชนผ่านกลไกและอำนาจรัฐที่มีอยู่ ฯลฯ
สำหรับการเคลื่อนไหวของขบวนการแรงงานในปีที่ผ่านมา เป็นช่วงรอยต่อในยุคการเมืองแบบอำนาจนิยมกับการเมืองในระบอบรัฐสภา ซึ่งยังไม่เห็นการพัฒนาของขบวนการแรงงานที่ชัดเจน แต่ก็มีปรากฏการณ์บางอย่างที่เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีเกิดขึ้น เช่น ความพยายามก่อตั้งสถาบันกลางของแรงงาน โดยมีกิจกรรมการจัดงานวิ่งระดมทุน(Run for Unity) เป็นส่วนหนึ่งของความร่วมมือที่สำคัญและประสบความสำเร็จที่น่าพอใจ ระหว่างสหภาพแรงงานกับมูลนิธิพิพิธภัณฑ์แรงงานไทยเพื่อให้เกิดสถาบันกลางของแรงงาน
สุดท้ายนี้ขอสวัสดีปีใหม่มายังผู้อ่านทุกท่านและขอให้เราก้าวเดินไปพร้อมกันต่อไปเพื่อขับเคลื่อนสังคมที่ดีงามกว่าเดิม
แรงงานปริทัศน์ออนไลน์ ต.ค.-ธ.ค.62
